قدس: زمین‌لرزه ۳۱ خرداد ۱۳۶۹رودبار را باید در زمره تلخ‌ترین و مرگبارترین حوادث ناشی از حوادث غیرمترقبه عنوان کرد اما بنا بر گفته کارشناسان این زمین‌لرزه، اولین رخداد لرزه‌ای مخرب نبوده و آخرین نیز نخواهد بود.
مردم گیلان سال ۱۳۶۹ یکی از مهیب‌ترین زلزله‌های تاریخ کشور را به قدرت ۷.۴ ریشتر تجربه کردند . در این زمین‌لرزه حدود ۳۵ هزار نفر جانشان را از دست دادند و بیش از ۲۰۰ هزار واحد مسکونی تخریب شد و حدود ۵۰۰ هزار نفر بی‌خانمان شدند.
حال این سؤال مطرح است که آیا پس از گذشت بیست‌وهفت سال از این زمین‌لرزه مهیب ، از آن درس گرفته‌ایم و برای مدیریت بحران ناشی از آن آمادگی داریم یا همه‌چیز به دست فراموشی سپرده شد؟
با توجه به اینکه استان گیلان در طول تاریخ زلزله‌های مخرب زیادی را تجربه کرده است انجام اقدامات پیشگیرانه ، آموزش چگونگی رفتار در زمان بروز زمین‌لرزه و ایجاد ساخت‌وساز مقاوم، نقش بسزایی در کاهش صدمات ناشی از این بلای طبیعی دارد.
لرزش‌ها را جدی بگیریم
لرزش زمین در ساعت ۱۸:۵۷ دقیقه سه‌شنبه‌شب ۱۴ آذرماه امسال و در شهرستان لنگرود باقدرت ۸/۴ ریشتر و همچنین پس‌لرزه‌هایی باقدرت ۳ ریشتر که در شهرهای استان گیلان ،شهرهای غرب استان مازندران و بخش‌هایی از قزوین محسوس بود هرچند مورد اضطراب و وحشت بسیاری از مردم شد اما این موضوع را باری دیگر گوشزد کرد که برای مقابله با این حوادث باید بیش از گذشته آماده بود و مقاوم‌سازی بناها را جدی گرفت.
۲ هزار و ۱۹۵ هکتار از بافت استان گیلان در شبکه بافت فرسوده قرار دارد که شهر رشت با ۸۰۰هکتار بافت فرسوده بیشترین مساحت را به خود اختصاص داده استبنا بر گفته یکی از کارشناسان ارشد شبکه لرزه‌نگاری گیلان زمین‌لرزه هفته گذشته شهرستان لنگرود در محل تقاطع گسل شمال البرز و گسل لاهیجان رخ داد.
میلاد نجاری در این رابطه گفت: ثبت خردلرزه‌ها در استان باید به‌عنوان هشدار جدی مدنظر قرارگرفته و نباید از کنار آن بی‌تفاوت عبور کرد.
وی در این رابطه بیان کرد: شبکه لرزه‌نگاری گیلان دارای ۴ ایستگاه موقت است که از ابتدای سال تاکنون افزون بر ۱۵۳ زمین‌لرزه را ثبت کرده است.
وضعیت کنونی
محمدعلی شکری کارشناس زمین‌لرزه گیلان دراین‌باره در گفت‌وگو با یکی از رسانه‌های دولتی ابراز می‌کند: رخداد زمین‌لرزه‌های تاریخی و دستگاهی و همچنین وجود گسل‌های جنبایی چون گسل خزر، گسل آستارا، گسل رودبار، گسل جیرنده، گسل لاهیجان در گستره گیلان، همه نشان از لرزه خیزی این استان دارد.
وی یادآوری می‌کند: ثبت ۴۰۰ خردلرزه با بزرگی ۱-۳ و نزدیک به ۱۵۰ زمین‌لرزه با بزرگی متوسط ۳-۵ توسط دستگاه‌های لرزه‌نگاری از سال ۱۳۸۵ تاکنون در استان گیلان، نشان از لرزه‌خیزی دارد.
وی می‌گوید: احداث بناهای مسکونی بدون در نظر گرفتن اصول مهندسی در شهرهای منجیل و رودبار و در منطقه‌های پرمخاطره از دیدگاه زمین‌شناختی، ساخت‌وسازهای بسیار در مناطق غیرمجاز و عدم توجه به مناطق مستعد زمین‌لغزش‌های با پتانسیل بسیار بالا در احداث آزادراه رشت-قزوین و مسیر ساخت راه‌آهن، نشانه‌های بارزی از به فراموشی سپرده شدن زمین‌لرزه ۳۱ خرداد ۶۹ منجیل-رودبار و خسارات ناشی از آن است.
بافت‌های فرسوده گیلان
بنا بر گفته کارشناسان در زلزله‌های اتفاق افتاده در دنیا بیش از ۹۰ درصد مرگ‌ومیرها به علت ویران شدن ساختمان‌هایی است که انسان‌ها از آن‌ها به‌عنوان محل زندگی و یا محل کار استفاده می‌کنند.
باوجود تهدید بالقوه ساختمان‌های غیراستاندارد و غیر مقاوم اما متأسفانه ۲ هزار و ۱۹۵ هکتار از بافت استان گیلان بنا بر اظهارات مدیرکل راه و شهرسازی این استان فرسوده است.
طبق آمار تعداد ۱۰ هزار و ۶۰۰ واحد مسکونی در شبکه بافت فرسوده قرار دارند که شهر رشت با ۸۰۰هکتار بافت فرسوده بیشترین مساحت بافت فرسوده نسبت به شهرهای دیگر در استان و پس‌ازآن لاهیجان رتبه دوم را به خود اختصاص داده است.
در این مساحت بالغ‌بر ۸۰۰ هکتاری، کاربری مسکونی با وسعت ۴۶۱ هکتار بیشترین مساحت را به خود اختصاص داده است. بر اساس مطالعاتی که در سال ۹۱ در شهرداری رشت انجام شد درمجموع در کاربری مسکونی ۲۴ هزار واحد و در کاربری تجاری بالغ‌بر ۴ هزار واحد در بافت فرسوده رشت قرارگرفته تا رشت به‌عنوان فرسوده‌ترین شهر استان تلقی شود.
تجربه تلخی که جدی گرفته نشد
ازآنجاکه قرار بود به ازای نوسازی و مقاوم‌سازی هر واحد مسکونی در بافت‌های فرسوده مبلغ ۴۰۰ میلیون ریال از طرف بانک‌های عامل پرداخت شود اما طبق گفته‌های نمایندگان شورای شهر اقدام جدی انجام نپذیرفته است.
سخنگوی شورای شهر رشت و نماینده این شورا در کمیسیون ماده صد در همین رابطه با ابراز گلایه‌مندی از بانک‌ها می‌گوید: متأسفانه بانک‌های عامل در اعطای وام‌های نوسازی در بخش بافت‌های فرسوده، اقدام جدی نکرده‌اند
فاطمه شیرزاد عنوان می‌کند: در مناطق ۴ و ۵ شهرداری، که عمدتاً حاشیه شهر است و اقشار کم برخوردار زندگی می‌کنند، شاهد ساخت‌وسازهای مشکل‌ساز هستیم و ایمنی بناها رعایت نمی‌شود.
وی یادآور می‌شود: باوجود تجربه‌ای که در زلزله منجیل داشتیم، هنوز گس‌های گیلان و نقاط روی گسل شهرها ازجمله رشت شناسایی نشده است.
نظر شما